Temel Malzemeler ve Hazırlık
Tohum çimlendirme için en önemli malzeme tohum torfudur. Yüzeye yosun tutmasını engellemek için perlit serpilebilir.
Tohum ekimi yaparken, tohumun boyunun en fazla 2.5 katı kadar üzerine torf atılmalıdır. Bu, köklerin nemli kalmasını ve tohumun kurumasını engeller. Eğer az torf atılırsa tohum kuruyabilir; fazla atılırsa çürüyebilir.
Tohumun cinsine göre ışıkta mı yoksa karanlıkta mı çimleneceğini önceden araştırmak önemlidir.
Yetişme hızına göre uygun viyol seçimi yapılmalıdır. Hızlı büyüyen tohumlar (örneğin salatalık) için büyük viyol gözleri tercih edilmelidir.
Toprağın nemini sürekli kontrol etmek gerekir. Fazla sulama yapılmamalı, toprak sadece nemli tutulmalıdır (sera etkisi).
Tohum Ekimi ve Bakımı
Tohumun çimlenmesi için gerekli besin maddesi kotiledon yaprağında depolanır. Kotiledon yaprağından sonra gerçek yapraklar çıktığında şaşırtma işlemi yapılır.
Kasa veya Saksıda Ekim
Tohum kasası veya saksıların 3/2'si torf ile doldurulur. Ekime başlamadan önce torfun yüzeyi düzeltilir. Tohumlar, ortamda eşit dağılımını sağlamak ve su birikmesini önlemek için tek tek torf üzerine bırakılır. Tohumlar, kendi büyüklüklerine uygun kalınlıkta bir torf tabakasıyla örtülür. Bu işleme kapak atma denir. Kapak, tohumların nemini korumak ve dışarıdan gelebilecek zararlardan korunmak için önemlidir.
Viyolde Ekim
Çok gözlü viyollere ekim yapılacaksa, torfun her göze eşit gelmesine dikkat edilmelidir. Torf hafifçe bastırılarak sıkıştırılır ve tohumlar tek tek viyol gözlerine yerleştirilir. Tohumların üzeri tekrar ince torf ile doldurulur ve nazikçe bastırılır. Gözlerdeki torf çok gevşek olmamalıdır, aksi takdirde sulama sırasında dağılabilir.
Ekim Yöntemleri ve Çevresel Koşullar
Sebze, meyve, çiçek veya ağaç tohumları dışarıya ekilebilir, ancak bu, dış hava koşullarına bağımlılık yaratır. Bu nedenle fideleme için kapalı alanlar tercih edilmeli veya dışarıda yapılacaksa basit, sıcak sera-örtü altı üretimi kullanılmalıdır.
El ile ekimlerde çok küçük tohumlar toprağın yüzeyine serpilerek, orta irilikteki tohumlar ise 2-3 cm aralıkla açılan yüzeysel çukurlara ekilir.
Küçük ve orta irilikteki tohumlar, ekimden önce ince kum, nemli kömür tozu, torf veya ince odun talaşı gibi doğal materyallerle karıştırılarak ekilebilir. Bu, tohumların eşit dağılmasına yardımcı olur.
Sık ekimden kaçınılmalıdır, çünkü fideler yeterince gelişemez. Seyrek ekimler ise çimlenmeyi geciktirebilir.
Tohumların üzerine kapak atıldıktan sonra, tohumla iyice temas etmesi için hafifçe bastırılır. Genellikle tohumlar, kendi çaplarının en fazla 2 katı kadar bir harç tabakası ile örtülür. Fazla kapak, tohumların çürümesine ve çimlenmenin gecikmesine neden olabilir. Çok ince ve hafif tohumların üzerinin örtülmesine gerek yoktur. Bunları sadece toprak yüzeyine serpip düzgün bir tahta ile hafifçe bastırmak yeterlidir.
Küçük tohumların çimlendirilmesinde, toprak, gübre ve kum gibi materyaller hastalık riski taşıyabildiğinden, ince steril ithal torf kullanılması önerilir. Kapak olarak kullanılacak üst tabaka da çok ince elenmiş ve organik karışımlardan oluşturulmuş olmalıdır.
Sulama ve Işıklandırma
Tohumların üzeri kapatıldıktan sonra çok ince spreyle sulama yapılır. Çimlenme başlangıcında su kaybını azaltmak için tohum ekilen kapların veya alanın üzeri cam veya naylon bir örtüyle kapatılır. Tohum ekiminden çimlenme gerçekleşinceye kadar ortamın nemli ve sıcak olması gerekir. Bu nedenle sulama ihtiyacını karşılamak için sık sık kontrol yapılmalı ve sulama ince gözenekli el veya sırt spreyleriyle yapılmalıdır.
Çimlenme ve Şaşırtma
İyi hazırlanmış bir çimlendirme ortamında ve sağlam tohumlarla, bitki çeşidine bağlı olarak genellikle 5 ila 18 gün içinde fideler toprak yüzeyine çıkar. Viyol veya kasalarda çimlenme başlayınca, fidelerin ışık alması için örtüler kaldırılır.
Çimlenmeden şaşırtma işlemine kadar fidelerin iyi gelişmesi için düzenli bakım yapılması gerekir. Gerektiği kadar sulama, yabani otları ayıklama ve havalandırma bu sürecin önemli adımlarıdır. Torf kullanıldığında yabani ot ortamda bulunmadığı için bakım işleri oldukça kolaylaşır.
Sizin de denemek istediğiniz özel bir tohum türü var mı?
Yorumlar
Yorum Gönder